103 - Exoten – verstoring biologisch evenwicht Al zolang de wereldzeeën worden bevaren, liften op de schepen organismen mee. In wateren waar ze niet van nature voorkomen kunnen zulke exoten het ecosysteem behoorlijk verstoren. Op de scheepshuid groeien dieren en algen, ofwel fouling. Op de Stad Amsterdam zijn agplates, magnetische plaatjes bevestigd. Regelmatig wordt bepaald welke soorten er op zitten. Centraal staat de vraag of door opwarming van het zeewater soorten zich in noordelijke richting bewegen.
|
|
104 - Klimaat – invloed abiotische factoren Aan boord van de clipper Stad Amsterdam worden met een stofmeter metingen gedaan, want stof is waardevol. In zee gewaaid stof bemest de zee. Dit heeft een gunstig effect op het klimaat. Op het Kaapverdische eiland Sal wordt het Saharastof dat de Atlantische Oceaan verrijkt in de gaten gehouden. Ook in Australië verwaait rond het Eyremeer veel stof. Het voedt het fytoplankton in de Zuidpoolzee, maar het verdwijnen van de bovenste bodemlaag bezorgt de boeren veel problemen.
|
|
105 - Oceanen – voedselweb en energiestromen Sinds 1921 wordt vanuit Engeland onderzoek gedaan naar de ecologie en biogeografie van plankton in de Atlantische Oceaan. Al sinds de jaren 50 wordt dit gedaan met behulp van de Continuous Plankton Recorder (cpr). Plankton wordt op filters opgevangen in een apparaat dat achter het schip hangt. Ook de Stad Amsterdam beschikt over zo'n cpr. De filters worden elke 10 mijl ververst en de resultaten vergeleken met gegevens van eerder onderzoek. Op die manier ontstaat een beeld van allerlei ontwikkelingen op het gebied van klimaat, milieu, vervuiling en visstand in het water.
|
106 - Kwetsbare natuur – successie en dynamiek in ecosystemen Climax-ecosystemen kunnen kwetsbaar zijn voor veranderingen van buitenaf. Het tropisch regenwoud staat voor wild, ongerept, kwetsbaar en waardevol. Veel onderzoekers maken zich zorgen over de teloorgang van het woud. Onder andere doordat grote delen van het woud, door de zogenaamde kaapkap, moeten wijken voor tabaksplantages en andere landbouwgewassen. |