Index biologiepaginaindex havo 5 biologie

havo 5 voeding en vertering biologie

 
info biologiepagina uitleg biologie oefenen biologie bestanden biologie computer pc les biologie

 

Download hier het werkblad

1) BMI-meting

A) Bereken via deze link wat jouw BMI-Index is. Is jouw gewicht in orde t.o.v. jouw lengte?

 

Bereken van 1 dag hoe gezond jouw voeding was op die dag? Krijg jij te veel energie binnen? Eet je wel de goede vetten? Klik op de eetmeter en registreer je eenmalig. Voer vervolgens je voedingsdagboek in en bekijk je resultaten kritisch.

In onderstaande tabellen zie je staan hoeveel energie iemand gemiddeld verbruikt op een doorsnee dag. De meest betrouwbare methode is met behulp van dit werkblad. Hiervoor moet je wel de beschikking hebben over een vetplooimeter.

Gemiddeld gelden de hierna genoemde waarden voor energieverbruik voor mensen met een weinig actieve leefstijl danwel een actievere leefstijl. Onder een weinig actieve leefstijl wordt verstaan: zittend werk en weinig beweging in de vrije tijd. De meeste Nederlanders hebben tegenwoordig een weinig actieve leefstijl. 

Vrouwen met een weinig actieve leefstijl
Vrouwen met een actievere leefstijl
 
Mannen met een weinig actieve leefstijl
Mannen met een actievere leefstijl

leeftijd

kJ

kcal

1-3 jaar

4200

1000

4-8 jaar

5700

1400

9-13 jaar

8600

2100

14-18 jaar

9200

2200

19-30 jaar

9000

2100

31-50 jaar

8400

2000

51-70 jaar

8000

1900

>70

6700

1600

Leeftijd

kJ

kcal

1-3 jaar

4700

1100

4-8 jaar

6500

1500

9-13 jaar

9500

2300

14-18 jaar

10400

2500

19-30 jaar

10200

2400

31-50 jaar

9700

2300

51-70 jaar

9000

2100

>70 jaar

8000

1900

 

Leeftijd

kJ

kcal

1-3 jaar

4500

1100

4-8 jaar

6200

1500

9-13 jaar

9400

2200

14-18 jaar

12100

2900

19-30 jaar

11400

2700

31-50 jaar

10700

2500

51-70 jaar

9700

2300

>70 jaar

8000

1900

leeftijd

kJ

kcal

1-3 jaar

5000

1200

4-8 jaar

7200

1700

9-13 jaar

10600

2500

14-18 jaar

14000

3300

19-30 jaar

12900

3100

31-50 jaar

12200

2900

51-70 jaar

11000

2600

>70

9300

2200

DE HOEVEELHEDEN VAN DE AANBEVOLEN VOEDINGSMIDDELEN PER DAG:

  TIENERS VOLWASSENEN
BROOD 5-8 sneetjes 5-7 sneetjes
AARDAPPELEN, RIJST, PASTA, PEULVRUCHTEN 4-6 stuks
200-300 gram
3-5 stuks
150-200 gram
GROENTE 3-4 groentelepels
150-200 gram
3-4 groentelepels
150-200
FRUIT 2 x fruit 2 x fruit
MELK EN MELKPRODUCTEN 2-3 glazen
300-450 ml
2-3 glazen
300-450 ml
KAAS 1-2 plakken
20-40 gram
1-2 plakken
20-40 gram
VLEES, VIS, KIP, TAHOE, TEMPE 100 gram
75 gram gaar
100 gram
75 gram gaar
VLEESWAREN 1-2 plakjes 1-2 plakjes
(DIEET)HALVARINE VOOR OP HET BROOD 5 gram per sneetje brood 5 gram per sneetje brood
(DIEET)MARGARINE VOOR DE BEREIDING 15 gram 15 gram
VOCHT 1,5 liter 1,5 liter

HET BELANG VAN ELKE VOEDINGSSTOF

Brood en ontbijtproducten zoals muesli, cornflakes, havermout, etc.
Deze producten zijn rijk aan zetmeel, eiwit, ijzer, B- vitamines en vezels.
Aardappelen, rijst, pasta's en peulvruchten
Ook deze producten bevatten veel zetmeel, eiwit, B- vitamines en voedingsvezel. Extra voedingsvezels zitten in de volkoren- en ongeraffineerde producten zoals zilvervliesrijst.
Groente en Fruit
Groente en fruit zijn belangrijk als leverancier van vitamines, mineralen en vezel. Ze helpen ook mee om de kans op hart- en vaatziekten te verminderen
Door iedere dag te variëren met een andere groente en fruit krijgen we alle vitamines en mineralen voldoende binnen.
Melk en melkproducten
Zij zorgen voor kalk, eiwit, B- vitamines en een beetje vitamine A en D.
Kaas
Is rijk aan kalk, eiwit, B- vitamines en wat vitamine A en D.
Vlees, vis, kip, ei, tahoe en andere vleesvervangers
Eiwit, ijzer en ook B- vitamines zijn hierin royaal aanwezig.
Vleeswaren, notenpasta's, noten en zaden
Ook hier zijn eiwit, ijzer en B- vitamines goed vertegenwoordigd.
Halvarine voor op het brood
Het is noodzakelijk om iedere boterham te besmeren zodat we voldoende vet, linol- en linoleenzuur, vitamine A, D en E binnen krijgen.
Margarine of een bak- en braadproduct voor de bereiding
Zijn leveranciers van vitamine A, D en E, linol - en linoleenzuur. Om aan voldoende van deze stoffen te komen is een margarine of bak- en braadproduct nodig naast een halvarine.
Vocht 
Hier gaat het vooral om de totale hoeveelheid vocht die u binnen krijgt. Dat kan door het drinken van koffie, thee, melk, water, frisdrank en ga zo maar door.
Overige voedingsmiddelen
Onder 'Overige voedingsmiddelen' komen alle producten die u ook gegeten hebt, maar die niet speciaal bijdragen aan de nuttige voedingsstoffen. Ze zijn extra!
Alcohol
Een glaasje alcoholische drank op zijn tijd is prima als u dat lekker vindt. Het is wel goed om er op te letten dat u gemiddeld niet meer dan 3 glazen op een dag neemt. Het zou beter zijn om soms ook een dagje over te slaan. Heeft u een feestje en gebruikt u die dag wat meer compenseer dit dan in de rest van de week. Voor jongeren onder de 18 jaar worden alcoholische dranken afgeraden.

 

HET BELANG VAN DE VOEDINGSSTOFFEN

Eiwit 
Is nodig voor de opbouw en het onderhoud van al onze lichaamscellen. Daarnaast levert eiwit ook energie
Vet
Is een belangrijke energiebron en levert vetoplosbare vitamines; vitamine A, D en E. Verder vormt het een beschermend laagje rond onze belangrijke organen. Daarnaast maakt vet het eten lekker, het is een smaakdrager.
Vet, verzadigd en onverzadigd
Verzadigd vet kan het cholesterolgehalte in het bloed verhogen en dat vergroot de kans op ziekten aan hart- en bloedvaten. Onverzadigd vet kan die kans juist weer verminderen. Becel- producten zijn rijk aan onverzadigde vetten en dan met name linol -en linoleenzuur.
Vet, zichtbaar en onzichtbaar
Vet in cake, koekjes, snacks, smeerworst, kaas, ijs, chocola en dergelijke noemen we onzichtbaar of verborgen vet, omdat ze moeilijk te herkennen zijn in onze voeding. De meeste van deze verborgen vetten zijn verzadigd. Kies waar mogelijk voor magere of halfvolle varianten. Zichtbaar vet noemen we de soorten die je duidelijk kunt herkennen, zoals (dieet)margarine, (dieet)halvarine, bak- en braadvet, frituurvet en het vette randje aan vlees of vleeswaren. Kies van de zichtbare vetten daar waar het kan voor minder vette soorten en/ of voor het betere onverzadigde vet.
Vet, dierlijk en plantaardig
Behalve van vis zijn vetten van dierlijke oorsprong vooral verzadigd. Vrijwel alle plantaardige oliën bevatten onverzadigd vet. Kokos is wel een uitzondering; de vetten zijn voornamelijk verzadigd. Hoe vloeibaarder het vet hoe beter.
Koolhydraten
Brood, aardappelen, rijst, pasta en peulvruchten zijn een goede basis voor een gezonde voeding. Koolhydraten zijn een belangrijke energiebron.
Voedingsvezel
Voedingsvezel is ook een koolhydraat, maar is slecht of niet verteerbaar. Daardoor levert het ons geen calorieën. Voedingsvezel heeft wel een heel belangrijke taak; het stimuleert de darmwerking en zorgt voor een goede stoelgang.
Vitamine A
Is nodig voor het gezichtsvermogen en voor de groei en het verhoogt onze weerstand tegen infecties.
Caroteen
Dit is eigenlijk een 'voor' vitamine A. In het lichaam wordt caroteen omgezet in vitamine A.
Vitamine B
Er zijn verschillende soorten B- vitamines. Ze hebben allemaal een speciale functie bij de stofwisseling. Ze komen vaak samen voor in dezelfde voedingsmiddelen, maar wel in verschillende verhoudingen.
Vitamine C
Vitamine C is een antioxidant, dat bescherming biedt tegen schadelijke stoffen. Het zorgt ervoor dat ijzer uit de voeding beter wordt opgenomen. Verder speelt het een belangrijke rol bij het instandhouden van de weerstand.
Vitamine D
Deze vitamine is nodig voor stevige botten en tanden. Het zorgt er namelijk voor dat calcium en fosfor goed uit de voeding worden opgenomen.
Vitamine E
Is belangrijk voor rode bloedcellen en spier- en andere weefsels. Het is een antioxidant en beschermt meervoudig onverzadigde vetten, die een bouwstof zijn van het lichaam en is daarnaast belangrijk voor de weerstand.
IJzer
IJzer is een belangrijke stof voor ons bloed en is een bestanddeel van diverse soorten enzymen, die nodig zijn voor allerlei processen in ons lichaam.
Kalk
Voor botten en tanden is kalk onmisbaar.
Vocht
We bestaan voor 60 % uit water. We kunnen geen dag zonder vocht. Door middel van vocht worden alle voedingsstoffen in het lichaam aan- en afgevoerd. Daarnaast zorgt water ervoor dat ons lichaam op temperatuur blijft.