Index biologiepaginaindex havo 5 biologie

afweer bescherming biologie voor jou havo

 
info biologiepagina uitleg biologie oefenen biologie bestanden biologie computer pc les biologie

Begrippenlijst "Afweer Havo 5"

 

Actieve immunisatie proces van immuun worden, waarbij het lichaam zelf de antistoffen maakt. Dit kan op een natuurlijke manier gebeuren door het doormaken van een ziekte of kunstmatig, door vaccineren, waarbij een verzwakte ziekteverwekker wordt toegevoegd.
Antibiotica stof, die de groei van bacteriën remt of bacteriën doodt
Antigeen lichaamsvreemde stof of cel, die aanzet tot de vorming van antistoffen
Antigeen-presenterende cel (APC) nadat een macrofaag een ziekteverwekker heeft opgenomen door fagocytose, presenteert het stukjes van de antigenen op het celmembraan. Dit is een "antigeen presenterende cel" 
Antiresus antistof tegen het resusantigeen/de resusfactor
Antistof plasma-eiwit, (immunoglobuline) die antigenen bindt
B-Lymfocyt type lymfocyt, die o.a. in het beenmerg geproduceerd wordt. Een B-lymfocyt produceert antistoffen
Beenmerg weefsel in de beenderen van gewervelden. Er bestaat rood en wit(geel) beenmerg. Uit het rode ontstaan o.a. rode en witte bloedcellen.
Cellulaire afweer deel van de specifieke afweer bedoeld om ziekteverwekkers te vernietigen in besmette lichaamscellen
Cytotoxische T-cel Tc-cel, type lymfocyt die besmette lichaamscellen "lek prikt" en afbrekende enzymen toedient om een geinfecteerde cel te vernietigen
Fagocytose insluiten en verteren van ziekteverwekkers door fagocyten (macrofagen en granulocyten)
Geheugencellen een geheugencel is een bepaalde lymfocyt, die bij herhaalde infecties hetzelfde antigeen herkent en een snelle afweerreactie mogelijk maakt
Granulocyt bepaald type witte bloedcel die aan fagocytose kan doen
Hemoglobine kleurstof in rode bloedcellen, die zuurstof en koolstofdioxide bindt en daardoor voor het transport van deze stoffen zorgt
Hemolyse het uiteenvallen van de rode bloedcellen (door een te lage osmotische waarde van het bloed of door het samenklonteren met antistoffen)
HLA-systeem Human Leukocyte Antigen-systeem; unieke eiwitten die elk mens op zijn cellen heeft
Humorale afweer deel van de specifieke afweer bedoeld om de ziekteverwekkers met antistoffen te vernietigen in de lichaamsvloeistoffen = humoren (o.a. Bloed, lymfe etc)
Hypothalamus gedeelte van de tussenhersenen. De hypothalamus staat in verbinding met de hypofyse en regelt door de afscheiding van neurohormonen de werking van de hypofyse
Immunisatie het immuun worden voor een bepaalde ziekte, hetgeen betekent dat men gedurende een bepaalde tijd niet meer vatbaar is voor een bepaalde ziekte
Immuun weerstand tegen een bepaalde ziekte. De immuniteit kan actief of passief verworven zijn.
Incubatietijd tijd tussen het binnendringen van een ziekteverwekker en het optreden van de eerste ziekteverschijnselen
Leukocyt witte bloedcel, er zijn vele typen van witte bloedcellen
Lymfocyt bepaald type witte bloedcellen. Lymfocyten hebben een grote kern. Er zijn diverse soorten lymfocyten
Macrofaag grote witte bloedcel, die fagocyteert
Melanine zwart of donkerbruin pigment
Melanocyten pigmentvormende cel in de huid
MHC MHC (Major Histocompatibility Complex) is een groot complex van genen, die coderen voor verschillende componenten in het afweersysteem, waaronder antigenen en bestanddelen van het complementsysteem.
Milt orgaan in de buikholte, bestaand uit lymfatisch weefsel en betrokken bij het afweersysteem
Passieve immunisatie immunisatie door middel van antistoffen, die niet zelf gemaakt zijn. Deze antistoffen ofwel door seruminjectie verkregen ofwel van de moeder
Pathogenen ziekteverwekkers
Plasmacallen rijpe B-lymfocyt, die antistoffen produceert
Receptoreiwit eiwit (aan het celmembraan) die door de ruimtelijke molecuulstructuur bepaalde stoffen, bijvoorbeeld hormonen bindt. Hierdoor bezit de cel een bepaalde gevoeligheid voor die stoffen
Resistent erfelijke weerstand. Resistente individuen ontstaan door mutatie, resistente populaties ontstaan door selectie
Resusfactor kenmerkend antigeen van rode bloedcellen. Bloed met dit antigeen wordt resuspositief genoemd, bloed zonder dit antigeen wordt resusnegatief genoemd
Specifieke afweer afweer gericht tegen 1 type ziekteverwekker
Stamcellen cel in het rode beenmerg waaruit zich rode bloedcellen, witte bloedcellen en bloedplaatjes ontwikkelen
T-Helpercel type witte bloedcel die B-lymfocyten en T-lymfocyten kan activeren tijdens de specifieke afweer
T-lymfocyt witte bloedcel die in de thymus uit voorlopercellen ontwikkelt. Een T-lymfocyten is betrokken bij afweerreacties. Er bestaan cytotoxische T-cellen, T-geheugencellen, T-helpercellen en T-suppressorcellen
Tg-cellen T-geheugencellen
Thymus orgaan dat betrokken is bij de specifieke afweer. In de thymus of zwezerik worden de T-lymfocyten uit voorlopercellen gevormd
Vaccin kunstmatig verzwakte ziekteverwekker of deel van een ziekteverwekker, gebruikt bij een inenting
Vaccinatie het opwekken van immuniteit door een injectie met een verzwakt antigeen of een antistof (seruminjectie)